1. TUZ NEDİR?
Pozitif yüklü iyonlara sahip asitle, negatif yüklü iyonlara sahip bazın tepkimeye girmesi sonucu tuz ve su ortaya çıkar
2. YEMEK (SOFRALIK) TUZU NEDİR?
Yemek Tuzun kimyasal olarak tanımı Sodyum Klorür (NaCl)’dür. Tuz tüm canlılar için temel besin maddelerinden biridir. MÖ 2000 yılında Çinlilerin tuzda balık saklamayı bir yöntem olarak kullandıkları belgelenmiştir. Tuz tüm dünyaya adil dağıtılmış bir gıda maddesidir. Farklı kaynaklardan elde edilebilmektedir.
3. TUZ NASIL ELDE EDİLİR?
Ülkemizde tuz üretimi deniz, göl ve kaya tuzlalarından yapılmaktadır. Türkiye tuz ihtiyacının büyük bölümünü denizden karşılamaktadır.İzmir Çamaltı Tuzlasından yılda 150.000 ton deniz tuzu elde edilmektedir. Deniz suyundan tuz elde edilen yerler arasında; Pendik (İstanbul), Tekkegöl (Edirne) ve Akçedeniz (Adana) örnek olarak gösterilebilir.
Çankırı, Hacıbektaş, Tepsidelik, Sarıkaya, Oltu, Kağızman, Kulp ve Sekili önemli kaya tuzu madenlerine sahiptir.
Tuz Gölü, Karapınar ve Palas gölleri tuz göllerimizdendir. Ankara’nın Şereflikoçhisar İlçesindeki Tuz Gölünde bulunan Kaldırım ve Kayacık tuzlalarından yılda 30.000 ton tuz elde edilmektedir.
Ülkemizdeki başlıca kaya tuzu rezervimiz 867 milyon ton olarak hesaplanmıştır. Biz ise yılda 2 milyon ton civarında tuzu farklı kaynaklardan üretmekteyiz.
5. RAFİNE EDİLMİŞ TUZUN İNSANA KATKISI NEDİR ?
Çankırı kaya tuzunda 85 ve deniz tuzunda ise 84 adet mineral bulunmaktadır. Bu mineraller insan vücuduna katkı sağlayan maddelerdir ki, rafine edilen tuzlarda doğal minerallerin 82’si yok edilmektedir.
6. KAYA TUZU MU, DENİZ TUZU MU ?
Kaya tuzu 85 ve deniz tuzunun mineral sayısı 84’dir. Ancak deniz tuzu doğal hali ile son kullanıcıya sunulamamaktadır. Buda deniz tuzunun minerallerden yoksun bir şekilde sadece Sodyum Klorür (NaCl)’den ibaret olduğu anlamına gelir. Bu eksikliktendir ki tuzlara iyot takviyesi yapılmaktadır.
Ancak kaya tuzu ham hali ile kullanıldığında vücudumuza katkısı çok fazladır.
7. İYOTLU TUZ NEDİR ?
1999 yılından itibaren tüm sofra tuzlarına iyot katılmaktadır. Vücudun iyot eksikliğinden kaynaklanan hastalıkları azaltmak amaçlı yapılan bu çalışma, bu seferde troid bezi yavaş çalışan hastalara zarar vermektedir. Doğal hali ile tuzda iyot olmasına rağmen rafine edilmiş tuzda iyot izole edilir. Bu yüzden rafine edilmemiş tuz kullanmak doğal hali ile iyot ihtiyacını karşılamaktadır.
8. HİMALAYA TUZU NEDİR ?Himalaya Kaya Tuzu, Pakistan’ın Pencap Bölgesinde Halit Madeninden ve Hindistan’ın Lahor bölgesinden çıkarılmaktadır. Her iki bölgede ülkelerin Himalaya dağları eteklerinde yer alır. 2010 yılı itibarı ile Himalaya Tuzu ismi gündeme oldukça sık gelmektedir. Himalaya tuzu da Çankırı Tuzu gibi maden kaynaklı bir tuzdur. Mineral ve katkı anlamında ekstra bir özelliği bulunmamaktadır. Hatta pek çok firma Himalaya tuzu olarak Çankırı Tuzunu müşterilerine göndermektedir.
9. TUZ LAMBASININ BİR ÖMRÜ VAR MI ?
Tuz lambalarının nem alma özelliği bulunmaktadır. Sürekli nemi absorbe etmek tuz yapının erimesi ve deforme olması anlamına gelmektedir. Nemli yerlerde 3 yıl, kuru yerlerde ise 10 yıl civarında iyonizasyon yapabilmektedir. Yani deniz ve göl kenarları için 3 yıl, İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ise 10 yıl kullanılabilir.
Peteklerin üzerinde sürekli çamaşır kurutulması lambanın ömrünü kısaltıcı bir etkidir.
Pozitif yüklü iyonlara sahip asitle, negatif yüklü iyonlara sahip bazın tepkimeye girmesi sonucu tuz ve su ortaya çıkar
2. YEMEK (SOFRALIK) TUZU NEDİR?
Yemek Tuzun kimyasal olarak tanımı Sodyum Klorür (NaCl)’dür. Tuz tüm canlılar için temel besin maddelerinden biridir. MÖ 2000 yılında Çinlilerin tuzda balık saklamayı bir yöntem olarak kullandıkları belgelenmiştir. Tuz tüm dünyaya adil dağıtılmış bir gıda maddesidir. Farklı kaynaklardan elde edilebilmektedir.
3. TUZ NASIL ELDE EDİLİR?
- Deniz tuzu: Denizden Tuz üretimi en kolay ve ucuz yöntemdir. Deniz suyundan tuz elde etmek için, deniz suyu küçük ve derin olmayan havuzlara alınır. Güneş ısı ve ışığı ile su buharlaştırılır. Suyun ayrışması ile geride iyon kristalleri kalır. Kalan çözeltinin en üst tabakası yemek tuzu olarak kullanılan Sodyum klorür tabakasıdır. Yemek tuzu olarak kullanılan kısmın en üste bulunmasına rağmen yine de yüzde yüz bir saflıkta üretim yapılamaz. Günümüzde dünya tuz ihtiyacının yüzde yirmisi deniz suyundan elde edilmektedir.
- Kaya tuzu: Kaya tuzu, düşük saflık ve yabancı maddeler içeren yer altı madenlerinden (galerilerinden), kazı yapılarak elde edilir. Çankırı Kaya tuzu madeninin tünel uzunluğu yaklaşık 16 km’dir. Çankırı kaya tuzunun rengi genellikle gridir.
- Tava yöntemi: Bir havuzda bekletilen tuzlu suya bir miktar kireç katılır. Su daha sonra buharklaşmanın yapılacağı tava adlı kaba gönderilir. Bu kabın alanı yaklaşık 100 m²’dir. Tava ısıtılınca, önce magnezyum sülfat çöker ve alınır. Daha sonra aşağı çöken tuz alınır. Ayrılan tuz tava üstündeki tahta davlumbaza serilir. Suyu süzülür ve tuz kurutulur. 100 metrekarelik tavada 75 santigrad derecede 1200 kg kaba tuz, 80 santigrad derecede 3000 kg orta tuz ve 95 santigrad derecede 700 kg ince tuz elde edilir.
Ülkemizde tuz üretimi deniz, göl ve kaya tuzlalarından yapılmaktadır. Türkiye tuz ihtiyacının büyük bölümünü denizden karşılamaktadır.İzmir Çamaltı Tuzlasından yılda 150.000 ton deniz tuzu elde edilmektedir. Deniz suyundan tuz elde edilen yerler arasında; Pendik (İstanbul), Tekkegöl (Edirne) ve Akçedeniz (Adana) örnek olarak gösterilebilir.
Çankırı, Hacıbektaş, Tepsidelik, Sarıkaya, Oltu, Kağızman, Kulp ve Sekili önemli kaya tuzu madenlerine sahiptir.
Tuz Gölü, Karapınar ve Palas gölleri tuz göllerimizdendir. Ankara’nın Şereflikoçhisar İlçesindeki Tuz Gölünde bulunan Kaldırım ve Kayacık tuzlalarından yılda 30.000 ton tuz elde edilmektedir.
Ülkemizdeki başlıca kaya tuzu rezervimiz 867 milyon ton olarak hesaplanmıştır. Biz ise yılda 2 milyon ton civarında tuzu farklı kaynaklardan üretmekteyiz.
5. RAFİNE EDİLMİŞ TUZUN İNSANA KATKISI NEDİR ?
Çankırı kaya tuzunda 85 ve deniz tuzunda ise 84 adet mineral bulunmaktadır. Bu mineraller insan vücuduna katkı sağlayan maddelerdir ki, rafine edilen tuzlarda doğal minerallerin 82’si yok edilmektedir.
6. KAYA TUZU MU, DENİZ TUZU MU ?
Kaya tuzu 85 ve deniz tuzunun mineral sayısı 84’dir. Ancak deniz tuzu doğal hali ile son kullanıcıya sunulamamaktadır. Buda deniz tuzunun minerallerden yoksun bir şekilde sadece Sodyum Klorür (NaCl)’den ibaret olduğu anlamına gelir. Bu eksikliktendir ki tuzlara iyot takviyesi yapılmaktadır.
Ancak kaya tuzu ham hali ile kullanıldığında vücudumuza katkısı çok fazladır.
7. İYOTLU TUZ NEDİR ?
1999 yılından itibaren tüm sofra tuzlarına iyot katılmaktadır. Vücudun iyot eksikliğinden kaynaklanan hastalıkları azaltmak amaçlı yapılan bu çalışma, bu seferde troid bezi yavaş çalışan hastalara zarar vermektedir. Doğal hali ile tuzda iyot olmasına rağmen rafine edilmiş tuzda iyot izole edilir. Bu yüzden rafine edilmemiş tuz kullanmak doğal hali ile iyot ihtiyacını karşılamaktadır.
8. HİMALAYA TUZU NEDİR ?Himalaya Kaya Tuzu, Pakistan’ın Pencap Bölgesinde Halit Madeninden ve Hindistan’ın Lahor bölgesinden çıkarılmaktadır. Her iki bölgede ülkelerin Himalaya dağları eteklerinde yer alır. 2010 yılı itibarı ile Himalaya Tuzu ismi gündeme oldukça sık gelmektedir. Himalaya tuzu da Çankırı Tuzu gibi maden kaynaklı bir tuzdur. Mineral ve katkı anlamında ekstra bir özelliği bulunmamaktadır. Hatta pek çok firma Himalaya tuzu olarak Çankırı Tuzunu müşterilerine göndermektedir.
9. TUZ LAMBASININ BİR ÖMRÜ VAR MI ?
Tuz lambalarının nem alma özelliği bulunmaktadır. Sürekli nemi absorbe etmek tuz yapının erimesi ve deforme olması anlamına gelmektedir. Nemli yerlerde 3 yıl, kuru yerlerde ise 10 yıl civarında iyonizasyon yapabilmektedir. Yani deniz ve göl kenarları için 3 yıl, İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ise 10 yıl kullanılabilir.
Peteklerin üzerinde sürekli çamaşır kurutulması lambanın ömrünü kısaltıcı bir etkidir.